Wasdag

Als ik aan maandag denk, denk ik aan wasdag. Denk ik aan wasdag, denk ik aan maandag.
Tijdens mijn vakantie besteed ik mijn was uit, meestal ik het hotel waar ik op dat moment verblijf.

Hier in Pattaya vind je in elke straat wel een 'Laundry', oftewel een wasserette. Breng je je wasgoed naar een laundry, dan moet je rekening houden dat je wasgoed gewoon langs de straat hangt te drogen. Dit is heel normaal hier in Thailand, in Vietnam waar ik vorige maand was trouwens ook.
De prijzen zijn heel verschillend, op Koh Samui betaal je bijvoorbeeld 30 Bath per kilo, en wassen en strijken kost slechts 50 Bath per kilo. Hier in het hotel en op de meeste plaatsen betaal je per stuk, variërend van 30 tot 70 Bath per kledingstuk. Ook zie je tegenwoordig wasmachines-automaten buiten op straat staan, je gooit er bijvoorbeeld 30 Bath in en dan kun je een hele machine gebruiken, wél zeep en eventueel wasverzachter zelf meenemen.



Maandag, wasdag met zuurkoolschotel
In de vijftiger jaren was de maandag in de meeste gezinnen wasdag. Dit betekende een lange dag met zware werkzaamheden en dan moest er 's avonds toch een gezonde maaltijd op tafel staan. Deze zuurkoolschotel kon 's morgens al worden voorbereid en was daarom een geliefde schotel.

Wassen zonder wasmachine
In de vijftiger jaren, maar ook daarvoor was de wasmachine in verreweg de meeste gezinnen een onbekend fenomeen. Nee, de was werd eerst op zondagavond in een grote teil in de week gezet. Het bonte goed apart van het witte goed. Dan werd op maandagmorgen heel vroeg de witte was in een grote ketel gedaan met veel water en zeep en dit werd dan gekookt. Vervolgens werd in de wasteil het wasbord geplaatst en zo werd dan eerst de witte was en vervolgens de bonte was gewassen en echt schoon geschrobd. Dit was zwaar werk en de handen zagen helemaal rood van het warme sop. Dan werd de witte was eerst gespoeld en er werd een zakje "blauwsel" in het spoelwater gedaan. Vervolgens moesten lakens, tafellakens en schorten ook nog gesteven worden. Hiervoor werd een papje gemaakt van stijfsel en bij een volgende spoelbeurt ging het stijfsel in het water. Als er in het witte wasgoed erg vuile vlekken zaten was werd er ook nog wat chloor gebruikt want alles werd apart behandeld. Als het droog weer was werden vooral de lakens en slopen op de "bleek" gelegd. Dat was het grasveld. De bonte was werd buiten aan de waslijn gehangen. Met het laatste spoelwater werd dan de bijkeuken nog gedweild, want er mocht niks verloren gaan.

Gedurende de wintermaanden werd het helemaal moeilijk om de was te drogen want het moest toch zoveel mogelijk buiten gebeuren. Dus werd dan toch de witte was aan de lijn gehangen en vaak helemaal stijf van de vorst 's avonds naar binnen gebracht waar dan gedroogd moest worden op een rekje voor de kachel. De kreet: "Pas op dat de was niet breekt" klinkt vele ouderen nog bekend in de oren. Sommige mensen waren in het bezit van een wringer en menig kind kan zich dan ook het draaien aan de wringer herinneren als een verplichte bezigheid op de maandag als men uit school kwam.

Gelukkig kwam aan deze zware arbeid een einde met de komst van de 'langzaamwasser' aan het eind van de vijftiger jaren. Deze werd later opvolgt door de wasautomaat die niet meer weg te denken is uit de moderne huishouding.

Zuurkoolschotel
De zuurkoolschotel die aan het eind van de dag werd genuttigd is echter gebleven , maar dan wel aangepast aan de moderne tijd. Hier volgt het recept.

Benodigdheden:
1 pakje zuurkool
aardappelen naar behoefte, klontje boter en scheut melk
1 doosje champignons
1 klein blikje ananasstukjes
1 pakje spekblokjes
paneermeel
geraspte kaas
scheutje witte wijn en olie

Bereiding:
Maak van de aardappelen aardappelpuree met behulp van een klontje boter en scheut melk. Bak de champignons met de spekblokjes apart. Neem een ovenschotel en bestrijk deze met wat olie. Plaats de gesneden zuurkool onderin. Leg hierop de gebakken champignons met de spekblokjes. Vervolgens de uitgelekte ananas hierover verdelen met een scheutje witte wijn. Tenslotte de aardappelpuree bovenop leggen. Hierover wat paneermeel strooien en het geheel ongeveer drie kwartier in de oven zetten op ongeveer 170 graden. Daarna de geraspte kaas toevoegen en deze 10 minuten laten smelten.

Het schijnt ook lekker te zijn om een stukje casselerrib apart erbij te serveren.

Eet smakelijk zonder vermoeid te zijn van de lange wasdag.






In het White Inn Hotel is op de bovenste verdieping naast enkele kamers ook het washok en een groot dakterras waar de was te drogen hangt. Tegen een kleine vergoeding worden je kleren gewassen en gestreken of gevouwen, nog dezelfde dag hangt het weer schoon in je kast. Bij het uitchecken van je kamer betaal je alle gemaakte kosten van het wassen en de minibar op je kamer. Mijn was bestond vandaag uit een grote strandhanddoek en twee jurkjes.





---
pmc © 18 maart 2013